اهداف دبیرخانه ستاد مناسب سازی سازمان بهزیستی استان ایلام

بسم الله الرحمن الرحیم

ما نمی توانیم آرام و معمولی حرکت کنیم ، بلکه باید با تلاش مضاعف ، جدی تر و با  نهایت شتاب اما حساب شده ، منظم  و منضبط به جلو برویم و در عرصه داخلی و همچنین عرصه پیچیده بین المللی از تمام ظرفیت ها برای دست یابی به پیشرفتهای بزرگ استفاده کنیم .                       

---

 ( از بیانات مقام معظم رهبری به مناسبت حلول سال 1387)

 در کنار پیشرفت تکنولوژی و صنعت ، تصادفات وسایل نقلیه ، بلایای طبیعی ، حوادث کار و جنگ می توانند خسارات جبران ناپذیری برای انسان به بار آورند که یکی از آن خسارتها می تواند ایجاد نقص در انسانها و نهایتا" معلولیت باشد که انسان را از حالت عادی زندگی روزمره ، خارج نمایدکه اگر وسایل و امکانات مورد نیاز نباشد که او را در انجام زندگی یاری کند ممکن است به انزوا کشیده شده و روح او نیز معلول و ناقص گردد .

       معلولیت به عنوان یک واقعیت اجتناب ناپذیر پدیده ای است که علاوه بر جنبه های پزشکی آن باید به رویکرد اجتماعی آن نیز توجه داشت چرا که 10 درصد از جمعیت کشور را توانجویان تشکیل می دهند . بر اساس آمارهای رسمی جهانی از هر 10 کودک یک نفر توانجو بدنیا می آید و یا بر اثر حادثه یا بیماری دچار معلولیت می گردد و این در حالی است که توانجویان دارای معلولیت بارز 3 درصد از جمعیت هر کشور را به خود اختصاص می دهند و شاید دلیل اصلی عدم توجه مسئولین و برنامه ریزان به مشکلات این عزیزان ، عدم حضور معلولین با معلولیت بارز در سطح اجتماع و انظار عموم باشد .

       حضور این قشر از جمعیت کشور در صحنه اجتماع مستلزم ایجاد زمینه ها و عرضه خدماتی است که شرایط را برای فرد فراهم می سازد تا بدون کمک دیگران توانایی بهره مندی از اماکن فرهنگی ، مذهبی، تجاری و خدماتی عمومی را داشته باشند .

      سازمان ملل متحد سال 1981 را سال معلولین اعلام کرد و در این سال تمام کشورهای جهان همبستگی خود را در حمایت از معلولین و تطابق مجدد آنان با دنیای کار و زندگی اعلام داشتند . گروهی از کشورها که از پیشرفت های علمی و بهداشتی و اعتلای سطح زندگی در حد بالایی قرار داشتند توانسته اند اقدامات خود را   در این راه بیش از پیش توسعه داده و تقویت کنند .

      اما گروهی که به علل مشکلات علمی و صنعتی و مادی  در حد پائین تری قرار داشتند نتوانستند حمایتی را که شایسته انسانیت و نوع دوستی است در حق همنوعان معلول خود به جا بیاورند ، در حالی که این گروه از جوامع بشری بیشتر از دیگران نیاز به اقدام داشتند چرا که طبق آمار سازمان بهداشت جهانی قریب 80 درصد کل معلولین جهان در این کشورها زندگی می کنند و مخارجی که در این کشورهای فقیر برای آنان صرف میشود 20 درصد مخارج جهانی آن است یعنی 80 درصد مخارج جهانی صرف 20 درصد معلولین در کشورهای پیشرفته می گردد .

      در کشورهای دنیا از دهه هفتاد میلادی به بعد مناسب سازی اماکن عمومی و انطباق آن با نیازهای افراد دارای معلولیت خصوصا" جسمی و حرکتی در دستور کار قرار گرفت و تجارب کسب شده در این زمینه سبب  گردیده است تا پرداختن به این مسئله به گونه ای بین المللی مطرح و در دستور کار سازمان ملل متحد قرار گیرد . ایران نیز در سالهای 62 و 63 اولین سمینار مناسب سازی محیط شهری را بر گزار و مقدمات کار پی ریزی گردید ، ولی متأسفانه بدلیل عدم توجه و آگاهی لازم تا کنون نسبت به این مسئله بصورت جدی و صد در صد توجه نشده است .

       بنا بر این مهمترین قدم در این زمینه می بایست در جهت اطلاع رسانی و آگاهی جامعه نسبت به سه درصد معلول شدید و خانه نشین و این مهم که هر کدام از ما می توانیم (( بر اثرحوادث موجود در جامعه از یک معلول بالفعل به یک معلول بالقوه تبدیل شویم )) معطوف داشت .

       ایجاد جامعه ای برای همه از طریق فرآیند مناسب سازی و توسعه محیطهای بی مانع امکان پذیر است :

• افراد دارای معلولیت ، توانائیها و استعداد های گسترده متنوعی دارند که در صورت داشتن محیطی مناسب و بی مانع میتواند در جامعه شکوفا گردیده و گامهای مهمی را در راستای راهکارهای اجتماعی و اقتصادی بردارند .
• منابع موجود می بایست به طریقی مورد بهره برداری قرار گیرند تا همه افراد از تساوی و مشارکت کامل برخوردار شوند .
• همه افراد در مقابل قانون مساوی هستند و بدون هیچ تبعیضی ، شایسته حمایت قانونی مساوی می باشند .
• دولتها در ایجاد مبانی قانونی برای نیل به اهداف مشارکت کامل و تساوی افراد دارای معلولیت مسئولند .
• دولت می بایست اهمیت قابلیت دسترسی در فرآیند تساوی فرصتها در محیطهای اجتماعی را مورد شناسایی قرار دهند .
• وقتی محیط زندگی به شما اجازه دسترسی به اماکن موردنیاز را نمی دهند داشتن مهارت کامل در راندن صندلی چرخ دار چه ارزشی دارد ؟ 

معیارهای مناسب سازی در ساختمانهای دولتی و عمومی :

سطح شیب دار : حداکثر شیب رمپ 8% با عرض 120 سانتیمتر

آسانسور : حداقل ابعاد فضای آسانسور 110 در 140 سانتیمتر با پیش بینی دگمه های برجسته و عدم وجود اختلاف سطح بین کف راهرو با کف آسانسور

ورودیها: حداقل عرض 160 سانتیمتری در ورودیها با آستانه حداکثر 2 سانتیمتر ترجیحا" وجود بازشو های خودکار

سرویسهای بهداشتی : حداقل اندازه فضای سرویسهای بهداشتی 170 در 150 سانتیمتر با نسب کاسه توالت فرنگی ، دستگیره های کمکی در طرفین ، نسب شیرهای آب اهرمی

- تعبیه حداقل 2 جایگاه جهت حضور معلولین در سالن اجتماعات و جلسات

- پیش بینی حداکثر ارتفاع 105 سانتیمتر در پیشخوان بانکها و ....

- پیش بینی ارتفاع حداکثر 85 سانتیمتری جهت آب خوری در پارکها و اماکن عمومی

- وجود تلفن عمومی مناسب جهت معلولین ویلچری

- همکف بودن سطح ورودی ارتفاع سکوی ایستگاه اتوبوس با کف اتوبوس

- و سایر موارد

  برنامه های مورد نظر

1-  اطلاع رسانی و آگاه سازی جامعه نسبت به مشکلات معلولین از طریق رسانه های جمعی نظیر رادیو تلویزیون ، مطبوعات و رسانه های مجازی

2-    انجام مناسب سازی در اماکن و ادارات سازمان بهزیستی استان بعنوان الگو

3-    فعال نمودن کارگروه مناسب سازی استان

4-    تعامل و همکاری هر چه بیشتر با سازمانها و ارگانها ی نظارت بر ساخت و ساز و فعالیتهای عمرانی

5-  توجه به نیازها و خواسته های تشکل های معلولین

دبیرخانه ستاد مناسب سازی سازمان بهزیستی استان ایلام

آغاز به کار سرویس جدید حمل‌ونقل شهری معلولان از ۱۹ مرداد

رفاه‌و خدمات- وحید رضا نعیمی:
خدمات حمل‌ونقل شهری معلولان با تصدی انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران از روز شنبه ۱۹ مرداد آغاز می‌شود. این خبر را علی همت محمودنژاد رئیس این انجمن اعلام کرد.

محمودنژاد در مراسمی که برای گرامیداشت روز خبرنگار به همت این انجمن و با حضور ابوالحسن فقیه رئیس سازمان بهزیستی کل کشور برگزار شد، افزود اخیراً ۲۱ دستگاه خودروی ون توسط محمد باقر قالیباف شهردار تهران در اختیار انجمن قرار گرفت که پس از مناسب‌سازی و تجهیز این خودروها به سطح شیب‌دار و یخچال و دیگر وسایل مورد نیاز از هفته آینده به حمل‌ونقل معلولان در سطح شهر تهران خواهند پرداخت.

وی خاطرنشان کرد: هر خودرو می‌تواند به‌طور متوسط هفت معلول را به مقصد برساند و برگرداند.

این خدمات به معلولانی عرضه می‌شود که دچار معلولیت شدید مانند ضایعات نخاعی هستند و نیاز به دریافت خدمات درمانی یا آموزشی در مکان‌های دیگر دارند. استفاده از این خدمات با هماهنگی قبلی امکان‌پذیر است.

به گفته رئیس انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران، رانندگان این خودروها از میان افرادی انتخاب شده‌اند که دست کم یک معلول در خانواده دارند و با نیازهای این قشر از جامعه آشنا هستند. وی یادآوری کرد: دولت نیز وعده کرده است 50 خودروی مشابه در اختیار انجمن بگذارد.

محمودنژاد رسانه‌ها را یاور همیشگی سازمان‌های مردم‌نهاد توصیف کرد و روز خبرنگار را به اصحاب رسانه‌ها شادباش گفت.

ابوالحسن فقیه رئیس سازمان بهزیستی نیز در این مراسم ضمن تبریک روز خبرنگار و اعیاد شعبانیه، بیان اصولی نیازهای معلولان و دیگر اقشار آسیب‌پذیر را توسط رسانه‌ها در راستای تقویت سازمان بهزیستی ارزیابی کرد و گفت این امر به تضعیف این سازمان نمی‌انجامد.

وی خاطرنشان کرد: بخش بزرگی از نیازهای عمده معلولان در چند سال گذشته مورد توجه قرار گرفته است. قرارگرفتن حدود نیم میلیون نفر زیر پوشش بیمه مکمل درمانی از جمله خدمات بهزیستی در دولت نهم بوده است که افزایش چشمگیری را نسبت به سال‌های گذشته نشان می‌دهد.

در ارتباط با معطل ماندن برخی از مواد قانون جامع حقوق معلولان از جمله معافیت از خدمت مردانی که با دختران معلول ازدواج کنند، رئیس سازمان بهزیستی گفت ملاحظه‌ای که ستاد کل فرماندهی نیروهای مسلح دارد‌، این است که ممکن است برخی مردان پس از معافیت از همسر خود جدا شوند.

وی یادآوری کرد: شرکت‌ ایران‌ایر قانون بلیت نیم‌بها برای معلولان در پروازهای داخلی را اجرا می‌کند، ولی دیگر شرکت‌ها به‌علت معلوم نبودن منبع تامین مالی این مصوبه از این کار خودداری می‌کنند که بهزیستی سعی می‌کند ردیف بودجه‌ای برای این منظور لحاظ کند.

فقیه افزود: در این زمینه با شرکت راه‌آهن نیز مذاکراتی انجام شده که به نتیجه نرسیده است. رئیس سازمان بهزیستی در زمینه مصوبه معافیت کالاهای مصرفی معلولان از پرداخت عوارض ورود به کشور گفت: اجرای این قانون در سازمان گمرک با مشکل روبه‌رو شده است.

چرخ‌های معلولان از حرکت باز‌ایستاد

رفاه‌و خدمات- مینا شهنی:
حل مشکل رفت‌وآمد معلولان تنها وظیفه وزارت رفاه و بهزیستی نیست.

علی محمدی، مشاور معلولان وزارت رفاه، درباره سیاستگذاری‌های کلان این وزارتخانه درباره حل مشکل رفت‌وآمد معلولان گفت: برای حمل‌ونقل معلولان تنها وزارت رفاه یا سازمان بهزیستی موظف به ایجاد شرایط مناسب نیستند بلکه بسیاری از دستگاه‌ها باید در این زمینه همکاری کنند.

او معتقد است که دیگر سازمان‌ها باید نقش‌شان را دراین زمینه پذیرفته و از انجام وظایف‌شان سرباز نزنند.علی محمدی  اظهار داشت  قانون جامع حمایت از حقوق معلولان تکلیف دستگاه‌ها را به روشنی اعلام کرده‌است. معلولان همانند دیگر شهروندان حق دارند که از حقوق شهروندی برخوردار باشند.

یکی از مهم‌ترین این حقوق رفت وآمد در شهرها ست. با توجه به اینکه این گروه از شهروندان مشکلات خاص خود را دارند، سازمان‌های مرتبط موظف به حل این مشکلات هستند.مناسب‌سازی شهرها و مکان‌های عمومی فرهنگی تفریحی از جمله وظایفی است که بر عهده دستگاه‌های دولتی است.

جدای از این، معلولان جسمی حرکتی از خودروهای مناسب‌سازی شده‌ای برای رفت‌وآمد درون شهری استفاده می‌‌‌کنند که معمولا از نوع سرویس‌دهی شرکت‌های سرویس‌دهنده ناراضی‌اند.  یکی از  معلولان مراکز آموزشی تهران در تماس با روزنامه می‌‌گوید: مدتی است که رفت‌وآمدش به مرکز با مشکل جدیدی روبه‌روست.

او تا پیش از این با خودروهای یکی از شرکت‌های طرف قرارداد بهزیستی رفت‌وآمد می‌‌کرده، اما مدتی است که شرکت سرویس‌دهنده از ارائه خدمات خودداری می‌کند و معلولان این مرکز آموزشی با مشکلات جدیدی روبه‌رو شده‌اند.

مسئولان شرکت نیز در توضیح قطع سرویس‌دهی به معلولان گفته‌اند که سازمان بهزیستی قرارداد همکاری‌اش را با شرکت تمدید نکرده‌است بنابراین ادامه سرویس‌دهی امکان‌پذیر نیست.

رضا غلامی، سرپرست دفتر امور توانبخشی معلولان جسمی حرکتی سازمان بهزیستی، در پاسخ به چگونگی کنترل کیفیت این شرکت‌ها گفت: معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی برای سرویس‌دهی به معلولان با این شرکت‌‌ها قرارداد می‌بندد و نسبت به کنترل کیفیت خدمات ارائه شده به معلولان دقت می‌کند.

او توضیح می‌دهد که اگر معلولان از کیفیت خدمات ارائه شده راضی نیستند، باید نارضایتی‌شان را به معاونت توانبخشی اعلام کنند تا نسبت به ادامه یا قطع همکاری با شرکت موردنظر تصمیم منطقی گرفته شود.

به گفته غلامی، سازمان بهزیستی کشور از سال 1373 رسیدگی به رفت‌وآمد معلولان را در دستور کار قرار داد و در سال 75 شرکت بهزیست کار با 7 خودرو فعالیتش را در این زمینه آغاز کرد.

به‌دنبال آن، یک ردیف بودجه جداگانه برای این کار در نظر گرفته شد و فعالیت شرکت بهزیست‌کار با افزایش 70 خودروی ون در سال 85 ادامه پیدا کردکه در این مدت شرکت بهزیست کار فعالیتش را علاوه بر تهران در 4 استان دیگر کشور نیز گسترش داد.

در سال 86 بودجه رفت‌وآمد معلولان نسبت به سال پیش رشد 3 برابری داشت و در سال 87 نیز به این بودجه 30 درصد افزوده شد.

سازمان بهزیستی به‌دنبال افزایش بودجه، بخشی از آن را به استان‌های کشور اختصاص داد و مدیریت استانی نسبت به چگونگی هزینه کرد آن برای رفت‌وآمد معلولان استان تصمیم می‌‌گیرد.

به گفته غلامی، سازمان بهزیستی استان تهران هم‌اکنون با 3 شرکت آسایش با 12 دستگاه خودرو، سمن‌کار با 21 دستگاه خودرو و بنیاد مهر ایرانیان با 7 خودرو برای سرویس‌دهی به معلولان قرارداد بسته‌اند.

اما اعتراض معلولان نسبت به قطع سرویس‌دهی یکی از شرکت‌های اشاره شده به‌دلیل نبستن قرارداد از سوی سازمان بهزیستی نشانه‌ای از نابسامانی فعالیت‌های انجام شده در این زمینه است.

آرامش، آرزوی هر شهروندی است

رفتارها- ناهید جعفرپورکامی :
دنج بودن یک محله و امکان دسترسی محلی و غیرمحلی، دلیلی برای خوب بودن آن منطقه نیست.

این را از برخی شهروندان شنیده‌ایم؛ شهروندانی که با تمام خوبی‌ها و بدی‌های منطقه شان ساخته‌اند و گاهی به جمله‌ای برای درددل بسنده می‌کنند.

البته بیشتر مشکلات را با یک خنده شیرین و کوتاه به فراموشی می‌سپارند؛ چرا که مدعی‌اند محله ما آنقدر خوبی دارد که می‌شود از بدی‌هایش به آسانی گذشت.

با هم در شهر بگردیم

راننده‌های ماشین‌های خطی با ترس از جریمه‌شدن کنار برخی پل‌ها می‌ایستند. یکی از راننده‌ها را در حالی می‌بینیم که دستش را روی پنجره تکیه داده، سرش را بیرون آورده و داد می‌زند: ولی عصر، ولی عصر.

انگار که درون گوش آدم داد می‌زند و از بلندی صدایش لرزه بر اندام انسان می‌افتد. بخواهی یا نخواهی در گیر صدایی شده‌ای که فقط باید تحملش کنی، چون فقط صدای راننده را می‌شنوی.

صدای ما را نمی‌شنوید

در برخی از مناطق شهرمان که شلوغ‌ترین هستند، آنقدر سروصدا زیاد است که شهروندان و اهالی محله‌های دیگر نیز صدا را می‌شنوند و ساعت 30/6 بعدازظهر دیگر نمی‌توانی صدا را  از صدا تشخیص دهی.

برخی شهروندان نیز با سروصدا کاملا اخت شده اند اما گاهی آنها نیز اذیت می‌شوند. این  جمله را از یک شهروند شنیدم.  او برای صحت گفته‌هایش مدام تاکید می‌کرد: «شما هم اگر یک روز از ظهر تا غروب گشتی در خیابان بزنید با ما موافق می‌شوید.»

او یکی از عاصی‌شدگان از این همه سروصداست. لابه‌‌لای صحبت‌هایش می‌گوید: «چاره‌ای نیست.در و همسایه اند، غریبه که نیستند. صبح که از خواب بیدار می‌شویم با سرو صداهای اضافه تا شب سر می‌کنیم.

ساعت 8 صبح کلید ساز می‌آید توی کوچه. 9صبح آهن‌فروش و قراضه‌خر در کوچه داد می‌زند. آخر یکی نیست بگوید صبح به این زودی چه کسی کلید یا آهن می‌خرد؟ یا چه کسی آهن‌قراضه و پلاستیک کهنه  و... می‌فروشد؟» صدای ما را میان این همهمه نمی‌شنوید!

دیوارهای نازک یک خانه

سارا جودکی دانشجو است. او توی یکی از بن‌بست‌ها، آنقدر از آلودگی صوتی رنج می‌برد که حاضر است همه زندگی‌اش را بدهد و آنجا را ترک کند. پنجره‌های اتاق من، رو به کوچه باز می‌شود. صبح‌ها با صدای حرف زدن زن‌های همسایه از خواب بیدار می‌شوم.

هر روز به یک بهانه پشت پنجره خانه‌ها جمع می‌شوند و با هم بحث می‌کنند. کاش بحث‌هایشان سر و ته داشت یا درباره مسئله مهمی بود.

تصمیم گرفتم جای تختم را که پشت پنجره بود با میز تحریر عوض کنم، اما حالا، هم موقع مطالعه مشکل دارم، هم موقع خواب، چون همسایه پشتی بیشتر روزها از وقتی بیدار می‌شود بچه 4ساله‌اش را کتک می‌زند و گریه‌اش را درمی‌آورد، تا آخر شب.

توی کوچه هم که بیشتر ساعات روز، بچه‌ها بازی می‌کنند. خانم تو را به خدا بنویسید که اینجا پر از سروصداست.

از اقتصاد تا سیاست در تاکسی‌ها

داخل تاکسی صدای راننده، صدای دو کارگر که با هم حرف می‌زنند، صدای خوانند‌ه‌ای از نیم قرن پیش و مردی که کنار راننده نشسته و بلندبلند با او حرف می‌زند، در فضا پیچیده است. از در و دیوار و اقتصاد و سیاست و هر چه فکرش را بکنی، حرف می‌زنند. آخرش هیچ‌چیز عایدت نمی‌شود.

2کارگر که سر و وضعشان خاکی و ژولیده است، درباره نرخ ساختمان و ساختمان‌سازی‌ در منطقه حرف می‌زنند. قیمت بین 400 تا 600 تاست. منظورشان از به زبان آوردن این عددها، قیمت به تومان ساختمان‌های مورد نظرشان است. انگار بلندگو قورت داده‌اند.

تحمل می‌کنیم، تحمل

محمد که عجیب شر و شور است، از برخورد همسایه‌ها گله‌مند است. اصلا نمی‌شود توی کوچه فوتبال بازی کرد. تا می‌آییم فوتبال را شروع کنیم، یک نفر پیدا می‌شود تا جلوی بازی را بگیرد.

من و دوستانم مجبوریم برای فوتبال بازی کردن کلی راه برویم تا برسیم ته 15 متری. آنجا هم مشکل داریم. مادر و پدرمان آنجا را برای بازی مناسب نمی‌دانند.

می‌گویند خطرناک است. اما ما تا به حال با خطر روبه‌رو نشده‌ایم، ولی سعی می‌کنیم در کوچه سر وصدا نکنیم.

چند لحظه سکوت به احترام سکوت

همه مان می‌دانیم چه کسانی تولیدکننده سر وصدا در سطح شهر هستند. با یک نگاه سرانگشتی و اجمالی حتما متوجه می‌شوید:
- سر و صدای بچه‌ها هنگام بازی

- دادزدن بساطی‌ها و دوره گردها در کوچه‌ها

- دستفروش‌های کنار خیابان

- صدای همسایه‌ها شامل: جیغ بچه‌هایشان، دعواهای خانوادگی و بلندی صدای تلویزیون آنها، سرفه و خنده‌های گاه‌و‌بی‌گاهشان.

- صدای بلند رادیو و ضبط در اتومبیل

- جیغ کشیدن دزدگیر اتومبیل همسایه هنگام ردشدن حتی گربه‌ها و خیلی چیزهای دیگر. سکوت سرشار از ناگفتنی‌هاست. به احترام سکوت.

اختلال،  محصول اصوات ناهنجار

-  افراد مسن و کسانی که از بیماری‌های قلبی و روانی در رنج‌اند بیش از دیگران در معرض آسیب‌های ناشی از آلودگی صوتی هستند. شدت مجاز اصوات برای گوش انسان تا 80 دسی‌بل و آن هم در مدت زمان کوتاه است.

بالاتر از این شدت بر‌ای گوش، آزاردهنده خواهد بود و اگر شدت صوت به 40 دسی‌بل برسد، به‌ مختل شدن فعالیت سلول‌های گوش داخلی  می انجامد.

فقط کمی به فکر یکدیگر باشیم

به گفته نرگس نجفی، روان‌شناس، تنها کسانی می‌توانند برای دیگران ایجاد مزاحمت کنند که به دیگرآزاری مبتلا هستند و ایجاد کردن آلودگی صوتی یکی از آنهاست.

برخی از آلودگی‌های صوتی انسانی ناشی از جلب توجه و خودبزرگ‌بینی است. درباره مشاغل که با آموزش صحیح و فرهنگ‌سازی‌ می‌توان در جهت آن اقدام کرد.

در موارد دیگر، مسئله به مشکل شخصی، روحی و روانی فرد، بر می‌گردد که فقط با مداوا
بر طرف می‌شود.

برای رسیدن به خواسته‌ها و برطرف کردن عقیده‌های شخصی، دیگران را در معرض خطر قرار ندهیم. آلودگی صوتی خطری جدی است که متأسفانه در جامعه ما فقط نادیده گرفته می‌شود. کمی، فقط کمی به فکر یکدیگر باشیم.