مقایسه مبلمان شهری برای معلولین داخل کشور با خارج از کشور

عباس صفری، هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، گرایش شهرسازیAَ[e-mail]
فرهنگ فرخی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، گرایش عمران[e-mail]
ناهید بیات بداقی،دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانیNahid_bb٥٤@yahoo.com
چکیده:
اهمیت بالا نگه داشتن استاندارد زندگی معلولین در جامعه و مقایسه این استاندارد در کشورهای مختلف جهان و ایران دلیل تهیه این مقاله می باشد. در این قیاس می بینیم که ایران با توجه به تمامی امکانات مالی که دارد، نتوانسته است در حق این قشراز جامعه کارهای لازمه را انجام دهد. یکی از نقایص در این راستا، طراحی مبلمان شهری برای معلولین جسمی- حرکتی، نابینایان و ناشنوایان کشور میباشد. شاید موانع طراحی شهری برای افراد سالم به دلیل نداشتن مشکلات فیزیکی، چندان قابل لمس نباشد. لذا در این نوشتار سعی شده مشکلات این قشر از جامعه به تصویر کشیده شده و امکانات موجود با استاندارد کشورهای پیشرفته مقایسه و در نهایت راههایی برای مرتفع شدن این مشکلات ارائه گردد.
کلید واژه:
از، جنگ، جنگ تحمیلی، شهر، مبلمان شهری، علول، جانب م
مقدمه:
شهر مجموعه ای از ترکیب عوامل مختلف طبیعی، اجتماعی و محیط ساخته شده توسط انسان است
که در آن جمعیت ساکن متمرکز شده است. شهرسازی عبارت است از مطالعه، طرح ریزی و توسعه
شهرها با در نظرگرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی که در آن بایستی طرح و تنظیم و نقشه های جدید،
توزیع صحیح تاسیسات شهری و برنامه ریزی جهت حمل و نقل شهری، بسط روابط احتماعی و اقتصادی،
ایجاد محیط های راحت و سالم و کاستن از اثرات سوء زندگی شهری را در نظر گرفت.
محیط شهری نیز شامل کل مجموعه شهر می شود که در آن برای جا به جایی و حمل ونقل انسانها در
این محیط، وسایل نقلیه شهری نقش مهم و اساسی را ایفا می کنند. وجود و توسعه وسایل نقلیه رفته رفته
موجب تغییر شکل و بافت شهرها شده و می شود. استفاده از وسایل مختلف نقلیه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و علم باعث به وجود آمدن بافت های مختلفی در شهرها در زمانهای گوناگون گردیده است. در
این میان برطرف کردن موانع معماری در سطح شهرو رفع مشکلات موجود در جهت تسهیل استفاده از
وسایل حمل و نقل عمومی، از عوامل بسیار مهم و موثر در حضور مطمئن افراد با محدودیتهای حرکتی
می باشد که با استفاده از طراحی شهری متناسب با نیازهای وقت می توان به شهری بدون مانع دست یافت.
در این بین طراحی شهری نقش موثری ایفا می نماید. طراحی شهری بخشی از هنر سامان دادن فضای
کالبدی است که با رشته های مختلف علمی و هنری سرو کار دارد و بخش بسیار مهم و حساسی از هویت
شهروندان یک شهر به شمار می آید. در طراحی شهری بایستی حداقل خدمات و امکانات شهری به طور
یکسان در اختیار تمام اقشار شهروندان قرارگیرد و در عین حال تنوع و امکان انتخاب متفاوت را برای
گروههای مختلف جامعه فراهم سازد. شهر ایده آل و مناسب بایستی تمامی تعاریف فوق را در شاکله
شهری خود داشته و نیز به گونه ای طراحی شود که فعالیت تمامی افراد جامعه از هر قشر و با هر
محدودیتی را برای آنان مهیا نماید. طراحی و ارائه گونه ای از معماری مطلوب یک شهر می باشد که
برای معلولین و افراد دارای ناتوان یهای حسی-حرکتی، دعوت کننده و قابل دسترس باشد و مانعی
درحرکات و رفت و آمدهای روزمره آنان ایجاد نکند. یک شهروند معلول، از حقوق اجتماعی برابری با
سایر شهروندان برخوردار است و این حق برابر، شامل امکان دسترسی آسان به اماکن مختلف شهری
م یشود. . مناسب سازی مبلمان شهری که برای معلولین قابل دسترس باشد، به منظور دستیابی به زندگی
مستقل به نحوی آه خود مسئول زندگی خویش بوده و به خودآفایی برسند و نیز بتوانند به جامعه بپیوندند،
از اصول شرافت و وقار انسانی محسوب می شود.
باکمال تاسف مبلمان شهرها در ایران در طراحی خود چه در قدیم که اطلاعات و آگاهی نسبت به
حقوق معلولین کمتر بوده و چه در بخشهایی که به تازگی ساخته شده اند، دچار مشکلات عدیده ای می
باشند . معلولیت با وجود محدودیتی که برای فرد ایجاد می کند به خودی خود مشکل آفرین است، حال
دستگاههای متولی مناسب سازی محیط شهری با سهل انگاری در برنامه ریزی و عدم شناخت نیازهای
معلولین و با قانونگذاری صرف بدون اجرای مصوبات یا درگیر کردن مسائل مناسب سازی مبلمان شهری
در هزارتوی بوروکراسی اداری و مقصر دانستن یکدیگر در عدم انجام و اجرای مصوبات، عرصه را
برای معلولین تنگ تر کرده و این افراد باید علاوه بر رنج محدودیت خود، رنج روحی را نیز به دلیل عدم
مناسب بودن محیط و فضای شهری برای فعالیت و برآورده کردن نیازهای به حق روزمره خود بردوش
کشند. در کمال ناباوری سازمانهای قانونگذاری که مصوبات را برای دیگر ارگانها در مورد دسترسی
بدون مانع شهری برای مردم تصویب می کنند، ساختمانهایشان به هیچ عنوان مناسب رفت و آمد افراد با
محدودیتهای حرکتی، روشندلان و ناشنوایان نمی باشند که خود جای بسی بحث دارد.
کمبودها، نواقص و موانع معماری موجود در محیط زیست و اجتماع، محدودیتهای بیشتری را در اجرای
امور زندگی فردی و اجتماعی این قشر از جامعه ایجاد می نماید. تنها راه حل موجود برای تسهیل زندگی این افراد
و بازگردانیدن آنان به عرصه فعالیت به عنوان نیروی انسانی مفید در کشور رفع موانع شهری از پیش روی آنان
می باشد.
در این مقاله سعی شده برخی موانع موجود در طراحی شهری ایران مطرح و در مقابل راهکارهایی که سایر
کشورها جهت فائق آمدن براین مشکلات به کار برده اند ذکر گردد.
معلولیت و انواع آن:
قبل از پرداختن به مقوله مبلمان شهری باید این نکته را مد نظر قرار داد که معلول کیست و دارای چه مشکلات
و محدودیتهایی از نظر فیزیکی می باشد و با داشتن آگاهی کامل از نظر هویت جسمی- حرکتی او به برنامه ریزی
شهری بدون مانع برای آنان بپردازیم.
معلول کسی است که به علت داشتن نقص عضوی، دچار مشکلاتی در اجرای فعالیتهای عادی روزمره اش
شود. علاوه بر کسانیکه مادرزادی دارای نقص عضو ویا عقب افتادگی ذهنی هستند، تعداد کثیری نیز در اثر
بیماریهای مختلف، سوانح و غیره دچار کم کاری و یا نقص عضو می شوند تعداد این افراد به نسبت جمعیت و
درصد سوانح و تصادفات و عوامل موثر دیگر در هر کشور، متغیر است. صدمات وارده به کشورها در اثر وقایع
و سوانح مانندزلزله، جنگ، تصادفات و بیماریها بر شمار معلولان افزوده است. از طرفی دیگر در نظر عوام
معلول به کسی گفته می شود که بر روی صندلی چرخدار حرکت می کند در حالیکه دیگر گروهها مانند نابینایان،
ناشنوایان و افراد مسن را، به دلیل داشتن نقص عضو های دیگری که در ترکیب با نواقص محیط زیست موجب
معلولیت آنان در اجرای فعالیت خاصی می گردد را جزء معلولین به شمار نمی آورند و این صحیح نمی باشد. در
این مقاله به دلیل محدودیت در تعداد صفحات و طیف گسترده مطلب به مشکلات افرادی با محدودیت شنوایی و
بینایی به طور خاص نمی پردازیم و بیشتر افراد با محدودیتهای جسمی- حرکتی را مد نظر قرار می دهیم ، با این
امید که در موقعیت های آتی به این مطلب نیز به طور دقیق بپردازیم.
اصولا افرادی که دارای مشکلات جسمی- حرکتی هستند را می توان به دو گروه عمده تقسیم کرد:
١) گروهی که به هنگام جا به جایی مجبور به استفاده از وسایل کمکی مانند عصا، چوب زیر بغل و غیره می
باشند.
٢) گروهی که برای جا به جایی خود مجبور به استفاده از صندلی چرخدار می باشند. این گروه خود دارای زیر
بخشهایی هستند:
الف) افرادی که بر روی صندلی چرخدار دستی می نشینند و برای اداره امور خود احتیاج به کمک ندارند و قابلیت
خوبی برای هدایت ویلچر دارند.
ب) افرادی که بر روی صندلی چرخدار می نشینند و برای اداره امور خود احتیاج به کمک دارند و به فضای
بیشتری برای هدایت ویلچر نیازمند می باشند.
ج) افرادی که از صندلی چرخدار استفاده می کنند و میزان معلولیت آنان بسیار بالاست و بسیار وابسته به کمکهای
مخصوص شخص دیگرو وسایل کمکی می باشند. این دسته از افراد به ویلچرهای بزرگ الکتریکی و فضای
بیشتر برای حرکت ویلچر نیاز دارند.
این امر که افراد دارای محدودیتهای حرکتی در کدام یک از گروههای تعریف شده قرار می گیرند به هنگام
برنامه ریزی فضاهای فعالیتی گوناگون به خصوص مبلمان شهری و ساختمانهای عمومی ضروری می باشد،
زیرا هرچه میزان نقص عضو و معلولیت بالاتر باشد مقدار سطح آزاد لازم برای جا به جایی فرد معلول بر روی
صندلی چرخدار بیشتر خواهد بود. بنابراین می توان گفت که اندازه هایی که برای جا به جایی و حرکت صندلی
چرخدار مناسب است به میزان معلولیت و محدودیتهای حرکتی فرد معلول و مهارتش در هدایت صندلی چرخدار
بستگی دارد.
مبلمان شهری و معلولیت:
در اینجا به مشکلات فضای بافت و مبلمان شهری در ایران به طور کوتاه می پردازیم.
محیط شهری:
قبل از پرداختن به محیط شهری، ابتدا به معرفی اولین و کوچکترین واحد آن، یعنی محله می پردازیم. محل ه
یکی از بخشهای محیط شهری می باشد که در حول و حوش خانه بدون نیاز به استفاده از وسایل نقلیه، قابل
دسترس است و پس از محیط خانه اولین جایی است که فرد معلول با مشکلات عدیده ای جهت رفت و آمد در آن
مواجه می شود.
بافت محله ها در ایران به موجب تاثیر عوامل گوناگون مانند آب و هوا، جغرافیا، نحوه احداث و رشد فضاهای
مسکونی، مصالح و فن ساختمان و شیوه معیشت و اسکان با یکدیگر متفاوت است.
در ایران معابر در اکثر محلات قدیمی باریک و پوشیده از سنگفرش ناهموار و نامناسب برای حرکت معلول
بر روی صندلی چرخدار می باشد. باریکی این معابر گاهی به حدی است که امکان رفتن تا جلوی در خانه توسط
وسیله نقلیه وجود ندارد، نیز باریک پیاده روها موجب شده که امکان عبور یک فرد عابر از کنار یک فرد معلول
بر روی صندلی چرخدار ممکن نباشد.
وجود جویهای هدایت کننده آب در میان کوچه ها، وجود اختلاف سطح در معابر، اختلاف سطح و ناهمواری
آسفالت یا سنگفرش کف پیاده روها ،وجود پله یا پله ها نیز در سطح معابر و یا در ورودی ساختمانهای عمومی ،
وجود جوی آب مابین پیاده رو و خیابان و کمبود تعداد پل های ارتباطی، نامناسب بودن ساختمان پل و عرض آن ،
پل عابر پیاده از نوع پله برقی و حتی اگر از سطح شیبدار برای سهولت عبور معلولین استفاده شده باشد،
زیرگذرها که هیچ تعریفی در طراحی آن برای افراد معلول نشده، ارتفاع نامناسب تلفنهای عمومی و شیرهای
آبسرد کن با توجه به سطح دسترسی معلولین و غیره همگی موجب تشدید معلولیت افراد معلول در محیط و مبلمان
شهری گشته اند و آنان را از نعمت رفت و آمد بدون نیاز به کمک دیگران محروم کرده اند.
منظور از محیط شهری محیطی است که شامل کل مجموعه شهر می شود. برای جا به جایی و تغییر مکان
انسانها در این محیط، وسایل نقلیه شهری نقش مهم و اساسی را ایفا می کنند.
محیط شهری شهرهای ایران را می توان به سه بخش قدیمی، میانی و بیرونی تقسیم بندی کرد. بخش قدیمی
نتیجه شکل گیری مداوم و پیوسته ای است که در طول چندین قرن رخ داده است. که شامل کوچه پسکوچه های
تنگ و باریک و به دلیل عملکرد تجاری و اداری فشرده ای که دارا هستند، تراکم ترافیک در آن بسیار زیاد بوده
و رفت و آمد برای افراد سالم نیز مشکل می باشد.
بخش میانی در حاشیه بخش قدیمی، قسمتهایی را شامل می شود که نه به کندی بخش قدیمی و نه با سرعت بخش
بیرونی به توسعه خود پرداخته و نسبت به بخش قدیمی بافت بازتری داشته و کوچه ها نسبتا گشادتر است.
بخش بیرونی که عمدتا محصول فعالیتهای ساختمانی دهه های اخیر است فاقد ارزش فضایی بخش قدیمی و
میانی بوده و ترکیب این بخش یکنواخت، بی هویت و ناهماهنگ می باشد.
در کمال ناباوری در هر سه بخش یادشده مشکلات عبور و مرور برای افراد معلول به قوت خود باقی است، حتی
در بخشهایی که به تازگی به بافت شهری اضافه شده اند نیز این امر مشهود است و این تنها بیانگر این مطلب است
که برنامه ریزان شهری یا در تعاریف خود از شهروندان یک شهر، افراد معلول با محدودیتهای حرکتی را به
فراموشی سپرده اند یا اینکه علم به حضور این افراد در جامعه ندارند و یا اینکه در این رابطه قوانین و برنامه ها
از جانب آنان وضع و پیش بینی می شود ولی اجرا نمی گردد.
در ادامه بحث به یکی از مهمترین بخشهای محیط شهری که نقشی حیاتی در جابه جایی شهروندان ایفا می کند و
نیز دارای مشکلات عدیده ای جهت استفاده توسط افراد معلول می باشد، می پردازیم
وسایل حمل و نقل عمومی برای جا به جایی افراد جامعه در داخل شهر و در بین شهرها اهمیت به سزایی
دارند. برای افرادی با مشکلات و محدودیتهای حرکتی که نیاز به کمک گرفتن از وسایل کمکی دارند این موضوع
اهمیتی دوچندان دارد. در حال حاضر اتوبوسهای شهری و نیز به تازگی مترو نقش بیشتری در حمل ونقل افراد
ایفا می کنند. در اینجا مشکل اساسی در درجه اول عدم وجود و یا کمبود وسایل نقلیه عمومی قابل استفاده برای
ویلچرسواران است. مشکل عمده در این وسایط در نظر نگرفتن مشکلات معلولین در طراحی این وسایل نقلیه می
باشد، برای مثال باریکی درورودی، راهروی بین صندلیها و عدم وجود فضایی مناسب برای قرارگرفتن ویلچر
در داخل اتوبوس را می توان نام برد.
ایستگاههای اتوبوس نیز اکثرا نه تنها برای معلولان جسمی- حرکتی بلکه برای افراد مسن و نابینایان نیز به
سبب عدم وجود ارتباط مناسب و صحیح مابین پیاده رو و خیابان در ایستگاه، به تنهایی قابل استفاده نمی باشند. در
خیابانهایی که خطوط ویژه عبور اتوبوس در آنها ایجاد شده ، ایستگاهها اکثرا بر روی جزیره هایی به ارتفاع ٢٥
سانتیمتر آن هم در وسط خیابان قرار دارند. متاسفانه هیچ قسمتی از این ایستگاهها با سطح شیبدار به خیابان
اتصال پیدا نکرده است . نحوه سوار شدن به اتوبوس نیز خود مبحث دیگری است. اختلاف سطح ایستگاه اتوبوس
با کف اتوبوس، سوار شدن ویلچرسوار به اتوبوس را غیر ممکن می سازد.
مترو نیز به عنوان جدیدترین و کاربردی ترین وسیله حمل و نقل در سطح شهرهای بزرگ ما نیز از این
مشکلات به دور نمی باشد. وجود پله های متعدد، عدم تعبیه آسانسور و یا پله برقی یا سطح شیبدار مناسب جهت
ورود و خروج به زیرزمین مترو، عدم تخصیص واگن مخصوص افراد معلول بر روی صندلی چرخدار، وجود
فاصله زیاد بین ایستگاه مترو و واگن قطار، عدم فضاسازی مناسب جهت جایگیری صندلی چرخدار در واگن ها و
غیره از مشکلات کلی این پایانه حمل و نقل می باشد.
سایر وسایل نقلیه از جمله تاکسی نیز دارای مشکلات مشابه ای مانند اتوبوس می باشند که با کمال تأسف در
طراحی آنها نیز به تنها چیزی که توجه نشده فرد معلول با محدودیت حرکتی می باشد.
ساختمان های عمومی:
بخش دیگری که در محیط شهری باید مورد توجه خاص قرار گیرد ساختمانهای عمومی می باشند زیرا که
افراد معلول نیز مانند سایرین مایل به استفاده از آنها به طور مستقل جهت رفع مسائل زندگی خود می باشند، ولی
در نظر نگرفتن این قشر از جامعه به عنوان استفاده کننده از ساختمانها، حضور آنان را در این مراکز حتی با
کمک دیگر افراد دشوار می سازد.
ساختمانهای عمومی مانند مراکز آموزشی، فرهنگی، درمانی و دیگر بناهای دولتی و عمومی چه در بافت
قدیمی و چه در بافت نوساز، در ساختمانهای دو تا سه طبقه قرار گرفته اند که اغلب فاقد آسانسور می باشند.
اختلاف سطح در ورودی ساختمان با معبر مجاور در اکثر بناهای عمومی قدیمی و برخی از بناهای جدید، در
اکثر موارد به قدری است که با ایجاد یک سطح شیبدار ساده نمی توان آن را برطرف نمود. به عبارتی فرد معلول
برای عبور به خود ساختمان دارای مشکلات عدیده ای است چه برسد که بخواهد در داخل ساختمان با راهروهای
باریک و طبقاتی که به وسیله پله های متعدد به هم راه دارند به عبور و مرور بپردازد. دراینجا مجالی برای
بررسی مشکلات و معماری داخلی ساختمانها متاسفانه وجود ندارد.
کمبودها،نواقص و موانع معماری موجود چه در محیط خانه و چه در محیط شهر که در بالا به صورت گذری
اشاره شد، موجب انزوا و جدایی عده کثیری از معلولان خصوصا معلولین جسمی- حرکتی از محیط زیست و
اجتماع شده است. زیرا وقتی فرد معلول با مشکلات مبلمان و محیط شهری روبرو می شود به ناچار باید یکی از
دو راه در پیش روی خود را انتخاب کند: یا به تنهایی با این موانع مقابله کند که این امر برای بسیاری از آنان
امکان پذیر نیست و یا اینکه منزوی شود که در نتیجه جامعه قشر کثیری از نیروی انسانی مفید خود را از دست
خواهد داد.حال به راهکارهای دیگر کشورها در این رابطه می پردازیم.
مقایسه داخل و خارج از کشور:
در این قسمت با نگاهی کلی می بینیم که کشورهای دیگرچگونه و از چه طریقی بر مشکلات شهری خود جهت
حضور افراد معلول در عرصه زندگی شهری فائق آمده اند.
در سایر کشورها با مناسب سازی کفپوش معابر از نظر جنس و بافت و شکل؛ برطرف کردن اختلاف سطح
موجود در کف معابر به وسیله سطح شیبدار؛ پر کردن جویهای باریک هدایت کننده آب در وسط معابر کم عرض
جهت عریض تر کردن معابر و نیز اختصاص دادن نزدیکترین پارکینگ به خانه افراد بر روی صندلی چرخدار و
مناسب کردن اندازه پارکینگ و علامت گذاری پارکینگ مخصوص ویلچرسواران سعی در رفع موانع و دسترس
پذیر کردن معابر نموده اند.
تصویر ١: رامپ ورودی با کفپوش مناسب
تصویر ٢: محل اتصال پیاده رو و خیابان تصویر ٣: محل اتصال پیاده رو و خیابان
١ متر و افزایش تعداد پلهای ارتباطی بین پیاده رو و / همچنین با عریض کردن پهنای پیاده روها تا حداقل ٥
خیابان و از بین بردن اشکالات پلهای ارتباطی از طریق حذف اختلاف سطح و یا مناسب سازی شیب پل نسبت به
١ و نصب نرده های محکم در طرفین پل به مناسب سازی این / پیاده رو و خیابان وافزایش پهنای آن به اندازه ٥
فضاهای شهری پرداخته اند.
تصویر ٤: شیب اتصال یک پیاده رو به پیاده رو و خیابان
در مورد مشکل پل های عابر پیاده با نصب آسانسور و بالابر و نیز استفاده از سطح شیبدار مناسب مشکل عبور
معلولین بر روی صندلی چرخدار مرتفع گشته است.
کم کردن ارتفاع جدول کنار خیابان ها در محل عبور عابر پیاده از کارهای صورت گرفته دیگر می باشد که در
اینجا می بینیم که کاملا ارتفاع را از بین نبرده اند زیرا که در غیر اینصورت تشخیص حد فاصل خیابان و پیاده رو
برای افراد نابینا غیرممکن می گشت.
همچنین با نصب دستگاه تلفن های کیوسک دار و بدون کیوسک، صندوق های پست و عابر بانکهایی که قابل
دسترس برای معلولان می باشد به تسهیل خدمات شهری برای آنان پرداخته اند.
تصویر ٥: خدمات رفاهی قابل دسترس ( تلفن، صندوق پست و عابر بانک) برای معلولین
در مورد وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس نیز با ایجاد ارتباط صحیح بین پیاده رو و خیابان در محل ایستگاهها
از طریق نصب پلهای ارتباطی مناسب، اتصال ایستگاههای وسط خیابان با شیب و پهنای مناسب به سطح خیابان،
تعبیه وسایل نقلیه مخصوص برای افراد معلول بر روی صندلی چرخدار، نصب بالابرهای مکانیکی بر روی در
ورودی اتوبوس، مجهز کردن داخل اتوبوس به بستها و دستگیره هایی جهت نگهداری ویلچر و نیز اختصاص
صندلیهایی با دسترسی آسانتر به افراد نابینا و افرادی که مشکلات حرکتی دارند تا حدودی وسایل نقلیه را برای
معلولین بر روی صندلی چرخدار مناسب گردانیده اند.
تصویر ٦: چگونگی ورود معلول به اتوبوس تصویر ٧ : محل مخصوص برای معلولین بر روی صندلی چرخدار
تصویر ٨ : تاکسی مجهز به ورودی برای معلولین روی صندلی چرخدار
تصویر ٩ : سطح شیبدار بین واگن مترو و ایستگاه مسافرین تصویر ١٠ : شیوه سوار و پیاده شدن معلولین به قطار بین شهری
درساختمانهای عمومی نیز با اختصاص یکی از درهای ورودی به افراد با محدودیتهای حرکتی و نصب بالابر
مکانیکی و یا ایجاد سطح شیبدار مناسب، نصب دربازکن های اتوماتیک و دودهانه جهت سهولت ورود به داخل
ساختمانهای عمومی، نصب آسانسور مناسب افراد دارای محدودیتهای فیزیکی، تعبیه سرویسهای بهداشتی مناسب
این افراد، نصب درهایی که به سمت خارج باز می شوند و عریض کردن راهرو ها که جهت عبور و مرور افراد
بر روی صندلی چرخدار مناسب باشد، به تعدیل فضاهای این اماکن پرداخته اند.
تصویر ١١ : سطح شیبدار ورودی به ساختمان ها
نتیجه گیری:
در این نوشتار سعی شد با توضیح و به تصویر کشیدن ساختار مبلمان شهری کشور ایران به عنوان کشور در
حال توسعه با کشورهای پیشرفته جهان مشاهده می شود که تفاوت فاحشی بین این دو مکان وجود دارد، ولی با یک
نگاه عمیق متوجه می شویم که جبران این تفاوت فاحش چندان نیز سخت نبوده و به راحتی می توان با کمی تأمل و
برنامه ریزی و وضع مناسب قوانین ساخت و ساز برای معلولین جامعه و رعایت و اجرایی نمودن این اصول
معضلات مبلمان شهری جامعه را رفع نمود.
منابع و مآخذ:
. ١. جانسون. طراحی گذرگاههای مناسب برای معلولین جسمی.مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، ١٣٦٦
. ٢. حبیبی، سید محسن. فضای شهری و معلولین. نشر مرکز، ١٣٦٧
. ٣. . حلم سرشت، پریوش؛ دل پیشه، اسماعیل. توانبخشی و بهداشت معلولین. تهران: انتشارات چهر، ١٣٧١
٤. سورنسن، جیمز. معماری برای معلولان. ترجمه فرح حبیب. تهران: نشر دانشگاه تهران.
. ٥. قائلی نیا، مرضیه. بررسی موانع عبور و مرور معلولین و جانبازان در سطح شهر اصفهان. ١٣٨٤
. ٦. قائم، گیسو. ساختمانهای آموزشی و معلولین. تهران: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، ١٣٧٠
٧. کردی، مریم. "جامعه ای برای همه: بررسی موانع معماری موجود در محیط زیست و اجتماعی معلولان
.( جسمی- حرکتی در ایران"( پایان نامه کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه صنعتی چالمرز، سوئد، ١٣٧٢
٨. . نمونه هایی مستند از مناسب سازی محیط شهری برای معلولین. مترجم: رسول میرهادی. تهران: مرکز
. تحقیقات ساختمان و شهرسازی، ١٣٦٨
. ٩. " برای تردد معلولان شهر ناامن است". جوان، ١٥ آذر ١٣٨٤
پایگاههای اینترنتی:
١. www. Hamkelasy.com
٢. www. Shamdani.com
٣. www. Lycos.com