سیگار(CIGARETTE)

تنباکو:

تـنباکو(TOBACCO)  با نام علمی نیکوتــیانا(NICOTIANA) بیش از 60 گونه مخـتـلف دارد که نــیکوتیــانا تاباکوم(N.TABACUM) و نیکوتیانا رستیکا(N.RUSTICA) رایج ترین آن میباشند. این گیاه بومی آمریکای جنوبی و شمالی میباشد. بوی مخصوص تنباکو بـه عــلت وجود روغن فراری موســوم به نیکوتیانین (nicotianin)است.

 

نحوه آماده سازی تنباکو:

بعد از چیدن و خشک‌ کردن برگ‌های توتون، آنها را تمیز و ساقه‌ها و مواد اضافی را جدا می‌کنند. سپس، دوباره برگ‌ها را با گلیسیرین یا یک ماده دیگر شبیه آن، رطوبت می‌دهند و در بشکه‌های چوبی بزرگ انبار می‌کنند. این بشکه‌ها ممکن است تا 2 سال در انبار بمانند که در این مدت، تنباکو تیره‌ تر و خشک ‌تر می‌شود و محتوای نیکوتین آن هم کاهش می‌یابد. بعد از این مدت است که تنباکو اصطلاحا "رسیده" شده و آماده استفاده می‌شود.

توتون ویرجینیا (در ایالات ویرجینیا، کارولینا، جورجیا و فلوریدای امریکا میروید) که برگهای روشن و شیرینی دارد رایج ‌ترین نوع تنباکو است که در ساخت سیگار از آن استفاده می‌شود. برای آماده‌ کردن سریع ‌تر این توتون، آن را حرارت می ‌دهند تا برای رسیده ‌شدن آن به 2 سال زمان نیاز نباشد. یک تغییر مهم دیگری که در صنعت دخانیات به ‌وقوع پیوسته، کاهش میزان برگ توتون موجود در سیگار به حدود 25 درصد مقداری است که قبل از سال‌های دهه 50 استفاده می ‌شده است. به دو علت، نخست استفاده بیشتر از اجزای دیگر گیاه تنباکو که تا آن زمان دور ریخته می‌شد، اما با پیشرفت صنعت دخانیات، از این اجزا هم در ترکیب توتون سیگار استفاده میگردد. در حال حاضر حداقل یک چهارم توتونی که در یک نخ سیگار وجود دارد، از همین اجزای دیگر گیاه تنباکو است و نه کاملا از برگ‌های خالص گیاه.

پیشرفت دیگری که باعث شد تولید کنندگان دخانیات از برگ توتون به میزان بسیار کمتری در محصولاتشان استفاده ‌کنند، رایج‌ شدن تکنیک دیگری موسوم به "پف‌دادن" بود. در این روش، توتون را به‌ صورت خشک منجمد می ‌کنند و بعد هوا یا گاز دیگری مثل دی‌اکسید‌کربن را با فشار به آن می‌دمند. به این ترتیب برگ‌های توتون حالت پف کرده به خود می‌گیرد و حجیم ‌تر و سبک ‌تر می‌شود و افزودنی‌ها را هم بهتر و بیشتر به خود جذب می‌کند.

روشهای استعمال تنباکو:

1.تدخین (دود کردن) بوسیله سیگار(CIGARETTE)، سیگار برگ(CIGAR)، پیپ(PIPE)، قلیان (HOOKAH)، بی دیس(BIDIS) نوعی سیگار دست ساز هندی، کرتک(KRETEK) نوعی سیگار اندونزیایی که حاوی گل میخک(CLOVE) بوده و با بی حس کردن دهان وریه ها و ایجاد احساس سرخوشی ملایم لذت سیگار کشیدن را بیشتر میکند. اما همین عامل باعث میگردد فرد سیگاری دود سیگار را بیشتر در ریه ها ی خود نگه دارد، بنابراین مواد سمی بیشتری جذب بدنش میگردد.

2. توتون جویدنی(CHEWING TOBACCO) و انفیه تر(MOIST SNUFF) که بین گونه و لثه ها نگاه داشته میشود.

3. انفیه خشک(DRY SNUFF) که با بینی بالا کشیده میشود.

4. همراه با حشیش به شکل سیگاری(JOINT) تدخین میشود.

استوانه ای کاغذی  و کوچک  معمولا به طول 10 سانتی متر و قطر 10 میلی متر که با برگهای بریده شده و عمل آمده تنباکو پر میشود.   قسمتهای مختلف سیگار:

1.فیلتر سلولزی (سلولز استات):  که با کاغذ متخلخلی بنام (PLUGWRAP) پوشیده شده است. وظیفه فیلتر خنک کردن و تمیز کردن دود سیگار است.

2. کاغذ (TIPPING):که فیلتر را میپوشاند و برخی اوقات برای تهویه بیشتر و کاهش تار(قطران) سیگار دارای سوراخهای ریزی (پرفراژ) میباشد.

3.ترکیب تنباکو و کاغذ سیگاری که آن را احاطه کرده است.

انواع سیگار:

1- سایز معمولی(KING SIZE)

2- سیگار باریک(SLIM)

3- سیگار پهن(WIDE)

4- (ملایم) لایت(LIGHT) و یا کم تار(LOW TAR)

5- (خیلی ملایم) آلترالایت(ULTRA LIGHT)

6- منتول (دارای اسانس نعناع)(MENTHOLS): احساس خنکی را القا میکند.

مفهوم رنگبندی پاکت های سیگار:

1- پاکت قرمز: طعم کامل و قوی.

2- پاکت سفید و یا طلایی: لایت.

3- پاکت آبی و یا نقره ای: آلترالایت.

4- پاکت سبز: منتول.

5- پاکت سبز کم رنگ: منتول لایت.

6- پاکت قرمز تیره: سیگار بدون فیلتر.

عوامل موثر در روند سوختن سیگار ومیزان نیکوتین جذب شده به بدن:

1- نوع تنباکوهایی که با یکدیگر ترکیب شده اند. چگونگی رویش و عمل آوری تنباکوها.

2- محتوای رطوبت سیگار.

3- تراکم و وزن تنباکو که بر مقاومت پک زدن به سیگار موثر است.

4- طول و قطر سیگار.

5- طول، جنس، مشخصات و درجه تهویه فیلتر سیگار.

6- ویژگیهای احتراقی کاغذ سیگار.

7- نحوه کشیدن سیگار (تعداد و عمق پک ها)

تفاوت سیگار لایت با سیگار معمولی:

       درجه بندی سیگارها توسط ماشین های سیگارکش(smoking machines) تعیین میگردد. این دستگاه ها به تمام نخهای سیگار بطور مشابه پک میزنند. سیگارهای لایت که بوسیله این ماشین ها کشیده میشوند درجه نیکوتین و تار کمتری را نشان میدهند. اما درعمل  به دلایل زیر هیچ تفاوتی میان سیگارهای ملایم (لایت) با سیگارهای معمولی وجود ندارد:

1- اطراف فیلتر سیگارهای لایت چند سوراخ ریز تعبیه میشود تا تهویه فیلتر افزایش یابد. هنگام پک زدن به سیگار هوا با دود سیگار ترکیب شده و آن را رقیق تر میسازد. اما در عمل این سوراخها توسط فرد سیگاری با لبها و یا دستها بطور ناخودآگاه مسدود میگردند. بنابراین دیگر سیگار "لایت" نخواهد بود.

2- فرد سیگاری برای جبران کاهش نیکوتین جذب شده توسط سیگارهای لایت تعداد و عمق پک هایی که به سیگار میزند، و یا تعداد نخ سیگار مصرفی روزانه خود را افزایش میدهد.

3- نحوه کشیدن سیگار افراد سیگاری با ماشین های سیگار کش متفاوت است. و هیچ دو فرد سیگاری مشابه هم به سیگار پک نمیزنند.

·   برخی افراد برای ترک سیگار نیز به سیگارهای لایت روی می آورند، اما این کار بی فایده و غیر اصولی است.

تفاوت سیگار برگ با سیگارت:

1- سیگار برگ از تنباکوی خشک و تخمیر شده تهیه میگردد.

2- تنباکو در سیگار برگ در میان برگ تنباکو پیچیده میگردد. اما در سیگارت در کاغذ سیگار.

3- سیگار برگ فاقد فیلتر است.

سیگارهای برگ کوبا از شهرت خاصی برخوردار است. سیگار برگ در اشکال و طعم های مختلفی عرضه میگردد.

چند مطلب درباره نیکوتین(nicotine):

1- میزان نیکوتین موجود در تنباکو به گونه تنباکوی مصرفی و قسمتی که برگ از تنه گیاه جدا می شود بستگی داشته و از 0.3 تا 7 درصد متفاوت است. هر چقدر برگ ها از قسمتهای بالاتر گیاه چیده شوند محتوای نیکوتین بیشتری دارند.

2- پس از نخستین پک تنها 10 ثانیه طول میکشد که نیکوتین به مغز برسد.

3- یک نخ سیگار حاوی  حدود 0.4 تا 1.3 درصد نیکوتین است.

4- مقدار نیکوتین موجود در 3 نخ سیگار میتواند برای انسان مهلک باشد، اما تنها مقادیر اندکی از نیکوتین بصورت دود آزاد میشود.

5- نیکوتین یک آلکالوئید سمی است که خاصیت اعتیاد آوری تنباکو و سیگار مربوط به آن میباشد.

6- نیکوتین بی رنگ و دارای بوی تندی می باشد. چنانچه در معرض هوا و نور قرار گیرد رنگش تیره شده و تبدیل به صمغ میگردد.

7- مقادیر تغلیظ شده نیکوتین موجود در تنباکو به عنوان حشره کش مورد استفاده قرار میگیرد.

8- نیکوتین به اندازه هروئین قدرت اعتیادآوری دارد.

9- نیکوتین گاهی اوقات یک محرک و برخی اوقات اثرات آرام بخشی دارد.

10- مصرف نیکوتین در فرد سیگاری ایجاد تحمل و وابستگی میکند. علایم محرومیت از نیکوتین شامل: تحریک پذیری ـ خشونت طلبی- اضطراب- عصبی شدن- کاهش تمرکز- سر گیجه- سبک شدن سر- اختلال درخواب-یبوست- خشکی دهان- گلو درد- درد دست ها و پاها- تعرق- افسردگی- زخم های دهانی ـ خستگی گرسنگی- سرفه- احساس فقدان وهوس کشیدن سیگار میباشند. این علایم ممکن است ماه ها باقی بماند.

علل استعمال سیگار توسط افراد:

1.مانند افراد بالغ و بزرگسال جلوه کردن.

2. فشار همسالان و برای مورد پذیرش قرار گرقتن از سوی آنها.

3. هیجان حاصل از تجربه کشیدن سیگار(چیزی که توسط بزرگترها قدغن شده است)

4. رفع استرس و خستگی.

نکته:  آغاز مصرف سیگار میتواند متفاوت باشد اما عدم توانایی در ترک سیگار تنها یک علت دارد و آن خاصیت اعتیاد آوری نیکوتین می باشد.

دخانیات از نگاه آمار:

1.بیش از1.1  میلیارد نفر در سراسر جهان تنباکو استعمال میکنند.

2. افرادی که سیگار میکشند بطور متوسط 14 سال زودتر از افراد غیر سیگاری میمیرند. خطر مرگ به تعداد سیگار و مدت زمان سیگاری بودن فرد بستگی دارد.

3. خسارت مالی ناشی از آتش سوزی با سیگار سالانه بالغ بر 27 میلیارد دلار است.

4. در سال 1996 از کل زباله های جمع آوری شده در امریکا 20 درصد مربوط به ته سیگار بوده است.

5. کمپانی های تولید کننده سیگار سالانه میلیارد ها دلار صرف تبلیغات سیگار میکنند.

6. روزانه 15 میلیارد نخ سیگار در سراسر جهان خریداری میشود، به عبارت دیگر هر دقیقه 10 میلیون نخ و یا 5.6 تریلیون نخ در سال.

7. سالانه بیش از 200 میلیارد دلار در سراسر جهان برای سیگار هزینه میشود. که 70 میلیارد دلار آن متعلق به کشورهای در حال توسعه است.

8. مصرف تنباکو به اجتماع هزینه تحمیل میکند: هزینه های درمانی مستقیم و غیر مستقیم، از دست رفتن درآمد به علت مرگ زودرس، معلولیت ها، غیبت کارگران و کارمندان، کاهش بهره وری و آتش سوزی ها. در سراسر جهان روزانه 80 تا 100 هزار نفر شروع به کشیدن سیگار میکنند، که نیمی از آنها در آسیا زندگی میکنند.

9.1/3 مردان جهان سیگاری هستند.

10.   هر 8 ثانیه یک نفر به علت مصرف تنباکو می میرد.

11.   سالانه 4.8 میلیون نفر در سراسر جهان به علت بیماریهای مرتبط با مصرف سیگار جان خود را از دست میدهد. چنانچه همین روند ادامه یابد در سال 2025 این میزان مرگ و میر به 10 میلیون نفر در سال بالغ خواهد گردید.

12.   مصرف سیگار در کشورهای توسعه یافته رو به کاهش اما در کشورهای در حال توسعه سالانه 3.4 درصد به افراد سیگاری افزوده میشود.

13.   بازار تنباکو در جهان توسط سه کشور آمریکا، انگلیس و ژاپن کنترل می شود.

14.   در میان نوجوانان 13-15 سال جهان از هر 5 نفر یکی سیگار میکشد.

15.   نیمی از سیگاری هایی که بطور مداوم سیگار میکشند عاقبت خواهند مرد.

16.   هر سیگار بطور متوسط حداقل 7 دقیقه از عمر متوسط فرد سیگاری می کاهد.

17.   سیگار بزرگترین عامل مرگ زودرس میباشد که کاملا قابل پیش گیری است.

18.  1/4 مرگ و میر مرتبط با بیماریهای قلبی و 3/4 برونشیت های مزمن مرتبط به استعمال سیگار میباشد.

19.  روشهای مختلف استعمال تنباکو هیچ مزیتی نسبت به یکدیگر ندارند. کشیدن قلیان و یا پیپ و استعمال تنباکوی جویدنی میتوانند خطرات بیشتری در پی داشته باشند.

20.  افراد سیگاری بطور متوسط سالانه 90 هزار تومان برای خرید دخانیات هزینه میکنند.

21.    80 درصد افرادی که سیگار میکشند، سیگار کشیدن را از سنین نوجوانی(قبل ازسن 18 سالگی) آغاز کرده اند.

رابطه سیگار و بیماریها :

طبق تحقیقات سازمان جهانی بهداشت در هر ‌٨ ثانیه یک نفر در دنیا به علت استعمال دخانیات جان خود را از دست می‌دهد.

  نتایج تحقیقات حاکی از آن است چنانچه افراد در سنین نوجوانی شروع به کشیدن سیگار کنند (بیش از ‌٧٠ درصد موارد سیگاری شدن در این مرحله اتفاق می‌افتد) و مدت ‌٢٠ سال یا بیشتر به این عمل ادامه بدهند بین ‌٢٠ تا ‌٢٥ سال زودتر از افرادی که به هیچ‌وجه در زندگی سیگار نکشیده‌اند، خواهند مرد.

تنها سرطان ریه یا بیماریهای قلبی پیامدهای استعمال دخانیات نیست بلکه مجموعه‌ای از مسایل و مشکلات بهداشتی در ارتباط با مصرف مواد دخانی وجود دارد که می‌تواند به لحاظ شرایط جسمانی و مقاومت ایمنی در افراد سیگاری بروز می‌کند، که برخی از آنها عبارتند از:

‌١- از دست دادن موها:    با تضعیف سیستم ایمنی افراد سیگاری در اثر مصرف مواد دخانی، بدن این افراد مستعد ابتلا به انواع بیماریها از جمله «لوپوس اریتماتوز» می‌شود که این بیماری می‌تواند عامل از دست دادن موها، ایجاد زخم‌ در دهان، جوش‌های پوست روی صورت، سر و دست‌ها شود.

‌٢ - آب مروارید (کاتاراکت):   افراد سیگاری ‌٤٠ درصد بیش از افراد دیگر در معرض ابتلا به آب مروارید، کدر شدن عدسی چشم و ممانعت از عبور نور و در نهایت نابینایی هستند.

‌٣ - چین و چروک:   استعمال دخانیات باعث از بین بردن پروتئین‌های انعطاف دهنده پوست می‌شود؛ همچنین باعث تحلیل بردن ویتامین A و محدود کردن جریان خون در عروق پوست می‌گردد.

پوست افراد سیگاری خشک و دارای خطوط و چین خوردگی‌های ریزی در اطراف لبها و چشمهاست.

‌٤ - ضایعات شنوایی:   افراد سیگاری ‌٣ برابر بیش از افراد غیر سیگاری به عفونت گوش میانی دچار می‌شوند.

‌٥ - سرطان پوست:   افراد سیگاری ‌٢ برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر ابتلا به نوعی سرطان پوست (پوسته پوسته شدن، برجستگی روی پوست) قرار دارند.

‌٦ - فساد دندانها:   افراد سیگاری ‌٥/١ مرتبه بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر از دست دادن زودرس دندانها هستند.

‌٧ - پوکی استخوان:   منواکسید کربن یکی از اصلی‌ترین گازهای سمی در خروجی اگزوز اتومبیل و دود سیگار است، میل ترکیبی این گاز با خون بسیار بالاتر از اکسیژن است. این گاز باعث کاهش قدرت عمل اکسیژن در خون افراد سیگاری حرفه‌ای تا ‌١٥ درصد می‌شود.

استخوان‌های افراد سیگاری تراکم خود را از دست داده و به راحتی شکسته می‌شود همینطور زمان التیام یافتن و جوش خوردن آنها پس از شکستگی تا ‌٨٠ درصد افزایش پیدا می‌کند.

‌٨ - بیماریهای قلبی:   بیماریهای قلبی ـ عروقی ناشی از استعمال دخانیات بیش از ‌٦٠٠ هزار نفر را در سال در کشورهای توسعه یافته از بین می‌رود استعمال دخانیات باعث افزایش ضربان قلب، بالا رفتن فشار خون، افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و گرفتگی عروق و نهایتا ایجاد حمله قلبی و سکته می‌شود.

‌٩ - زخم معده:   استعمال دخانیات مقاومت معده را در برابر باکتریها پایین می‌آورد؛ همچنین باعث تضعیف معده در خنثی سازی اسید معده و مقاومت در برابر آن بعد از غذا خوردن و بر جای ماندن باقیمانده اسید در معده و در نتیجه تخریب دیواره آن می‌شود.

زخم معده افراد سیگاری به سختی درمان می‌شود و احتمالی بهبودی آن تا زمانی که فرد سیگاری اکثرا اندک است.

‌١٠- تغییر رنگ انگشتان :   قطران موجود در دود سیگار در اثر استعمال مستمر دخانیات روی انگشتان و ناخنها جمع شده و باعث تغییر رنگ آنها به قهوه‌ای مایل به زرد می‌شود.

‌١١ - سرطان رحم و سقط جنین :    استعمال دخانیات در دوران بارداری می‌تواند باعث افزایش خطر زایمان نوزاد با وزن کم و بروز مسایل بهداشتی در آینده شود. سقط جنین در مادران سیگاری ‌٢ تا ‌٣ برابر بیشتر است.

‌١٢ - تغییر شکل دادن سلولهای جنسی در مردان:    استعمال دخانیات باعث کاهش تعداد اسپرم و کاهش جریان خون در آلت تناسلی مردان و ناتوانی جنسی در این افراد می‌شود. ناباروری جنسی در مردان سیگاری نیز متداول‌تر از افراد غیر سیگاری است.

‌١٣ - سرطان:   بیش از ‌٤٠ عنصر سرطانزا در دود سیگار وجود دارد احتمال سرطان ریه ‌٢٢ مرتبه بیشتر از افراد غیر سیگاری است.

طبق تحقیقات بی شماری که انجام شده است در صورت ادامه استعمال دخانیات توسط افراد سیگاری، احتمال مبتلا شدن آنها به انواع سرطان‌های دیگر از قبیل زبان، دهان، غدد، بزاق و حلق (‌٦ تا ‌٢٧ برابر)، سرطان بینی (‌٢ مرتبه بیشتر)، گلو (‌١٢ مرتبه)، مری (‌٨ تا ‌١٠ برابر)، حنجره (‌١٠ تا ‌١٨ برابر)، معده (‌٢ تا ‌٣ برابر)، کلیه (‌٥ برابر)، آلت تناسلی مرد (‌٢ تا ‌٣ برابر)، لوزالمعده (‌٢ تا ‌٥ برابر) مقعد (‌٥ تا ‌٦ مرتبه) وجود دارد.

اثرات سوء سیگار بر محیط زیست:

1- اغلب فیلترهای سیگار زیست فروپاش (تجزیه پذیر در طـبیعت) نبوده و درواقع 95 درصد آنها از جنس پلاستیک سلولزاستات مـی باشند، که سالها طول میکشد تا در طبیعت تجزیه و به چرخه محیط زیست بازگردند.

2- در تـه سیـگارهــا بیـش از 165 مـاده شیمیایی وجود دارد کــه حـــیوانات کوچک و پرندگان ممکن است آنها را با غذا اشتباه گرفته و ببلعند.بلعیدن ته سیگار منجر به سوء تغذیه، بی اشتهایی و یا مصرف نکردن غذا در حیوان و یا پرنده می شود. چراکه ته سیگار میتواند مجاری گوارشی را مسدود و از هضم غذا جلوگیری کند. و یا با گیر کردن و انباشته شدن در مجاری گوارشی حیوان احساس سیری و پری کاذب کرده و از غذا دست بکشد.

3- ته سیگارها برای تجزیه شدن در طبیعت حداقل به 5 سال زمان نیازدارند.

4- فرآیند خشک کردن برگهای تنباکو و یا تهیه کاغذ برای کاغذ سیگار یکی از عوامل جنگل زدایی به ویژه در جوامع توسعه نیافته میباشد.

          مواد شیمیایی خطرناک موجود در سیگار:

سیگار حاوی 4000 ماده شیمیایی میباشد. تنباکو حاوی بیش از 60 ماده سرطانزا و بیش از 700 ماده افزودنی (نگهدارنده ها، طعم دهنده ها) است.

چند ترکیب سرطان زا در سیگار:

1-بنزوپیرین(benzopyrene):  این ماده در پی احتراق ناقص مواد ارگانیک تولید میشود. بسیار جهش زا و سرطانزا میباشد.

2-نیتروزامین(nitrosamine):  از واکنش نیکوتین و سایر ترکیبات با نیتریت تنباکو تولید میشود. این ماده نیز سرطانزا است.

فهرستی از مواد سمی موجود در تنباکو و دود سیگار:

1- استون(acetone):  مایع فرار و معطری است که به عنوان حلال به کار میرود (مثلا درلاک پاک کن های ناخن). استون به پوست، دهان، کلیه ها، کبد و اعصاب آسیب رسانده و باعث نواقص مادرزادی میشود.

2-آلومینیوم(aluminium): باعث درماتیت تماسی (التهاب پوست) و آلزایمر میشود.

3- آمونیاک(ammonia):در تماس با آلوئول های ششها یک ماده بسیار خورنده است.

4- آرسنیک(arsenic): یک ماده بسیار سمی است که در حشره کش ها و آفت کش ها استفاده میشود. باعث مسمومیت و آسیب به ارگانهای بدن گردیده و میتواند سرطانزا نیز باشد. این ماده در مرگ موش موجود است.

5-بنزن(benzene): یک ترکیب آروماتیک است که از ذغال سنگ و نفت خام بدست می آید و به عنوان حلال مصرف میشود. سرطانزا بوده و میتواند باعث خواب آلودگی، افزایش ضربان قلب، گیجی، سردرد، سرگیجه، افزایش فشار خون، لرز، استفراغ، بیهوشی و مرگ میشود.

6- کادمیوم(cadmium): این ماده در ساخت باطری ها کاربرد داشته و باعث ایجاد مشکلات مجاری تنفسی و کلیه ها، آسیب به کبد، پوکی و نرمی استخوان میشود. میتواند سرطانزا نیزباشد.

7- کافئین(caffeine): باعث افزایش انرژی و بی قراری میشود.

 8- منواکسید کربن(co): گاز بی بو و بی رنگی است که بسیار کشنده و سمی میباشد. باعث سرگیجه، سردرد، بیهوشی، نارسایی تنفسی و مرگ میشود. منواکسید کربن اکسیژن رسانی به عضلات، مغز و نسوج بدن را کاهش داده و سبب میگردد قلب و بدن سخت تر کار کنند.

9- کلرفرم(chloroform):باعث ایجاد مشکلات کبدی و کلیوی،نواقص مادرزادی و مشکلات پوستی میشود.

10- مس(copper):در عملکرد طبیعی برخی آنزیم های بدن اختلال ایجاد میکند.

11- سیانید/هیدروژن سیانید(hydrogen cyanide/cyanide): باعث ایجاد کما، تشنج، آپنه، ایست قلبی، غش، سرگیجه، اضطراب، استفراغ، تعرق، ضعف در انگشتان پا و دست، مشکلات حرکتی، تاری دید، ناشنوایی و اختلال در عملکرد غده تیروئید میشوند.

12- د.د.ت(DDT): پیشتر به عنوان حشره کش کاربرد داشته است. باعث ایجاد تومور به ویژه در کبد میشود.

13- اتانول(ETHANOL): اثرات الکل بر بدن.

14- فرمالدهید(FORMALDEHYDE): یک ماده بی رنگ و بسیار سمی میباشد که برای حفظ اجساد استفاده میشود. باعث آزار چشمها و پوشش مخاطی، اشک ریزش، سردرد، سوزش گلو، اشکال در تنفس، مشکلات پوستی، افزایش اسیدیته خون، تنفس کم عمق و سریع، کاهش دمای بدن، کما و مرگ میشود. این ماده سرطانزا نیز میتواند باشد.

15- سرب(LEAD): باعث کاهش ضریب هوشی، تهوع، درد شکم، تحریک پذیری، بی خوابی، بی حالی شدید، سردرد، تشنج، کما، یبوست، استفراغ، کاهش اشتها، کم خونی، مشکلات کلیوی و تولید مثلی، کرامپ، پرفعالیتی مزمن، مسمومیت مغزی، ناتوانی در یادگیری و آسیب به لثه ها میشود.

16- منیزیوم(MAGNESIUM): باعث اسهال و تحریک چشمها میشود.

17- متانول(METHANOL): باعث نابینایی، نواقص مادرزادی، سردرد، سرگیجه، استفراغ، گیجی، نارسایی تنفسی، بیهوشی و مرگ میشود.

18- جیوه(MERCURY): باعث آسیب به دهان،لثه ها،دندانها،مغز ،آسیب به سیستم عصبی و غدد درونریزو نواقص مادر زادی میشود.

19- وینیل کلراید(VINYL CHLORIDE):  باعث سردرد، از دست رفتن هماهنگی بدن، توهم، بیهوشی، نارسایی تنفسی، سرطان کبد، تحریکات پوستی، مرگ و نواقص مادرزادی میشود.

20- نیترات پتاسیم(POTASSIUM NITRATE): باعث مشکلات قلبی و یا تشدید آنها میشود.

21- تولوئن(TOLUEN): یک ماده بسیار سمی است که در رقیق کننده های رنگ( تینر) مورد استفاده قرار میگیرد.

22- تار و یا قطران(TAR): تار ترکیبی صمغ مانند، قهوه ای  و چسبناک است و از صدها ماده شیمیایی مختلف (هیدروکربنهای پلی آروماتیک، آمین های آروماتیک و ترکیبات غیر ارگانیک) که بسیاری از آنها سمی، سرطانزا و جهش زا میباشند، تشکیل یافته است. تاراز سوختن تنباکو و سایر مواد گیاهی حاصل میشود. تار ذرات ریزی میباشد که هنگام پک زدن به سیگار وارد ریه ها شده و در آنجا تجمع می یابد. در حدود 70 درصد تار موجود در دود سیگار درون ریه ها رسوب میکند. تار مانند دوده موجود در دودکش، درون ریه های شما را بصورت یک لایه ی چسبناک می پوشاند. فردی که روزانه 20 نخ سیگار دود میکند سالانه 210 گرم (یک فنجان پر) تار وارد ریه های خود میکند. بو و رنگ سیگار مربوط به تار است. تار همچنین بروی پرزهای (سیلیا و یا مژکها)  ریه ها چسبیده و عملکرد طبیعی آنها را مختل میکند. این پرزها با حرکت روبه بالا باعث خارج شدن مواد زاید، میکروبها، گردوغبار و آلودگی ها از ریه ها میشوند. تار میتواند بروی لباس و یا پوست بدن نیز بچسد. آخرین پک سیگار دو برابر بیشتراز نخستین پک  سیگار حاوی تار میباشد.

23- گازهای بوتان (گاز فندک)، اتان،متان، پروپان و دی اکسید کربن.

24-  نیکوتین

25-  فلزات روی، آهن و نیکل.

26- آکریلامید(ACRYLAMIDE): یک ماده بسیار سمی است که در حیوانات سرطانزا میباشد. باعث تحریک پوشش مخاطی، تعریق، تهوع، کرختی، اشکال در تکلم، ضعف دست ها و پاها و آسیب به غدد دستگاه تولید مثلی مردان شود.

27- پولونیوم(POLONIUM): یک ماده رادیواکتیو و سرطانزا میباشد.

28-آکرولئین(ACROLEIN): بسیار سمی و مرگبار است. در سلاحهای شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد، چراکه بسیار اشک آور و تحریک کننده ریه ها است.

29- نفتالین(NAPHTHALENE): در تهیه مواد منفجره، رنگدانه های رنگ و گلوله نفتالین (ضد بید) کاربرد دارد.

برخی از مواد افزودنی در تنباکوی سیگار:      

مخمر، سرکه، اوره، انواع روغن ها، انواع الکل ها، قندها، نشاسته، نمک، جوش شیرین، گلیسیرین، کاکائو، کافئین، فیبر، پودر میوه ها، انجیر، کشمش، وانیل، آب، عسل، شکلات، کره، موم.

این مواد به عنوان طعم دهنده، نگهدارنده، افزایش رطوبت و ملایم ساختن طعم سیگار مورد استفاده قرار میگیرند.

مضرات استعمال سیگار:

1.ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی، ایست قلبی، سکته ها، پرفشاری خون و تنگی عروق. ریسک حمله قلبی درافراد سیگاری زیر 40 سال 5 برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری است.

2.بیماریهای انسدادی مزمن ریوی نظیر آمفیزم (در این بیماری کیسه های هوایی و یا حبابچه های ریه ها بزرگ و گشاد میشوند که منجر به کاهش کارایی ریه ها، کاهش دریافت اکسیژن، تنگی نفس، ترکیدن کیسه های هوایی، عفونت ریه و بزرگ شدن قفسه سینه میشود)، برونشیت مزمن (به التهاب و تخریب راه های هوایی گفته میشود که به تنگی راه های هوایی، اشکال در تنفس، تنگی نفس، سرفه های مزمن و خلط چسبناک و غلیظ منجر میگردد)، کاهش ظرفیت ششها و سرطان ریه.

3.نواقص مادرزادی، تولد نوزاد کم وزن، تولد جنین مرده، کاهش جریان خون به جنین داخل رحم وافزایش سقط جنین. نوزادان زنان سیگاری حدود 200 گرم سبکتر از نوزادان زنان غیر سیگاری میباشند. زنانی که سیگار میکشند، احتمال اینکه نوزاد مرده بدنیا آورند 33 درصد بیشتر است.

4.سرطان های دهان، حنجره، زبان، لب ها، گلو، مثانه، پانکراس، مری، معده، کلیه و دهانه رحم.

5.افزایش حاملگی های خارج رحمی، تاخیر در آبستن شدن زنان، یائسگی زودرس(سیگار یائسگی را5 سال به جلو می اندازد)، افزایش دردهای قاعدگی.

6.آب مروارید (استعمال 20 نخ سیگار در روز شانس ابتلا به آب مروارید را دو برابر میکند) ، آسیب به اعصاب چشم، سوزش چشمها و اشک ریزش.

7.کاهش قوه حافظه و توانایی های شناختی.

8.بیماری برگر(BUERGER) که باعث ترومبوز (لخته خونی) در سرخرگ ها و سیاهرگ های دست و پا میشود و میتواند به قانقاریا و قطع عضو نیز بیانجامد.

9.ناتوانی جنسی در مردان و کاهش اسپرم مردان.

10.  کند شدن جریان خون به اندامها.

11. تضعیف سیستم ایمنی بدن. سیگاری ها بیشتر به سرماخوردگی، آنفلوآنزا و دیگر بیماریهای عفونی مبتلا میشوند و دوره نقاهت آنها نیز طولانی تر است.

12.  چین و چرک پوست به علت کاهش جریان خون به پوست.

13. افزایش احتمال ابتلا به عارضه پوستی پسوریازیس. افراد سیگاری دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری ممکن است به پسوریازیس مبتلا شوند.

14. افزایش پوسیدگی دندانها، بیماریهای لثه ای و زرد شدن دندانها. سیگار تعادل شیمیایی درون دهان را بر هم زده و تشکیل پلاک و زرد شدن دندانها را تسهیل میکند.

15. افرادی که سیگار برگ و یا پیپ میکشند دود کمتری را به ریه های خود فرو میبرند و نسبت به افرادی که سیگار معمولی استعمال میکنند کمتر به سرطان ریه مبتلا میشوند (البته نسبت به افراد سیگاری و نه غیر سیگاری). اما ریسک ابتلا به سرطان دهان، حنجره و مری در آنها بیشتر است.

16. افرادی که تنباکوی جویدنی و انفیه تر استعمال میکنند بیشتر به سرطانهای دهان، مری و حنجره مبتلا شده و آسیب های بسیار جدی ای به دندانها و لثه های خود وارد میسازند.

17.  بوی بد دهان، بد رنگ شدن دندانها و تحلیل استخوانهای فک و دندانها.

18.  کاهش و یا از دست رفتن احساس چشایی و بویایی، تغییر در میزان ترشح بزاق دهان، خشکی دهان.

19.  تغییر رنگ قهوه ای و یا زرد رنگ ناخنها و انگشتان دست.

20.  تشدید سوزش سر دل و ترش کردن.

21.  سیگار کشیدن احتمال لخته شدن خون را افزایش میدهد.

نکات مهم دیگر:

1-خطر سکته در مردان 35 تا 64 ساله ای که سیگار میکشند 4 برابر بیشتر از مردان غیر سیگاری است.

2-خطر سکته در زنان 35 تا 64 ساله ای که سیگار میکشند 5 برابر بیشتر از زنان غیر سیگاری است.

3-مردان سیگاری 22 بار و زنان سیگاری 12 بار بیشتر از غیر سیگاری ها احتمال دارد بر اثر سرطان ریه فوت کنند.

4-60 درصد قربانیان سرطان ریه ظرف 1 سال و 80 درصد آنها ظرف 3 سال پس از تشخیص جان می سپارند.

5-87 درصد سرطان های ریه به علت استعمال سیگار میباشد.

6-1/3 تمام سرطانهایی که به مرگ منتهی میشوند مرتبط با کشیدن سیگار است.

7-48 درصد مردان و 10 درصد زنان جهان سیگار میکشند.

8-هر 6  ثانیه در جهان یک نفر به علت مصرف سیگار فوت میکند.

9-دود سیگاری که در فضا پخش میشود، نسبت به دودی که به درون ریه ها کشیده میشود حاوی 2 برابر نیکوتین و 5 برابر منوکسید کربن بیشتر است.

10-افرادی که به تازگی به سیگار روی آورده اند معمولا دچار حالت تهوع، سرگیجه و افزایش ضربان قلب میشوند. اما این علایم پس ازاستعمال های مکررسیگار وایجاد تحمل نسبت به نیکوتین بتدریج محو میشوند.

11-چنانچه نیکوتین بطور آهسته جذب بدن گردد بیشتر خاصیت آرام بخشی و چنانچه به سرعت جذب گردد بیشتر محرک است. به همین علت افرادی که پیپ و سیگار برگ میکشند، پس از استعمال بیشتراحساس آرامش و تمدد اعصاب میکنند، اما افرادی که سیگار میکشند بیشترخاصیت محرک بودن نیکوتین را احساس میکنند.

12-اغلب کمپانی های تولید سیگار، سیگارهای خود را به گونه ای از تنباکو پر میکنند که برگهای بلند تنباکو که مضرات بیشتری دارند در انتهای سیگار و برگهای کوتاه تنباکو که کمتر ضرردارند را در سرلوله سیگار قرار میدهند. این سیگارهای هیبرید خاصیت اعتیاد آوری بیشتری دارند.

13-تنباکوی عمل آوری نشده چنانچه به حال خود رها شود پس از مدت بسیار کوتاهی خود بخود خاموش میشود. اما تنباکوی سیگار به عمد بطور شیمیایی به گونه ای عمل آوری میشود تا برای مدت طولانی تری روشن باقی بماند.چراکه خاموش شدن سیگار و نیاز به روشن کردن مجدد آن برای مصرف کننده ایجاد زحمت کرده و ممکن است فروش سیگار کاهش یابد.

14-چنانچه زمینهای زراعی ای که به کشت تنباکو اختصاص یافته برای کشت مواد غذایی استفاده شوند، میتوان بوسلیه  آنها غذای مورد نیاز 10 تا 20 میلیون انسان را  تامین کرد.

15-اضافه کردن آمونیاک به سیگار باعث میشود بخارات نیکوتین سریعتر جذب ریه ها گردد.

16-اضافه کردن سوخت موشک (متانول) به تنباکوی سیگار باعث میشود تا سرسیگار با حرارت بسیار بالایی بسوزد. این حرارت بالا سبب میشود تا نیکوتین تنباکو فورا به بخار تبدیل شده و بتواند راحت تر جذب ریه ها گردد. سر سیگار هنگامی که به آن پک نمی زنید با حرارت 400 تا 600 درجه سانتی گراد و هنگامی که به آن پک میزنید با حرارت 700 تا800 درجه سانتی گراد میسوزد. همین حرارت بسیار بالا است که باعث تولید بسیاری از مواد شیمیایی در دود سیگار میشود. (ترکیبات شیمیایی ای که ممکن است در خود تنباکو موجود نباشند)

17-یک سیگار معمولی در حدود 12 میلی گرم تار،0.88 میلی گرم نیکوتین و 14 میلی گرم منو اکسید کربن تولید میکند.

18-افراد سیگاری بطور متوسط 5 سال پیرتر از افراد هم سن وسال غیر سیگاری خود بنظر میرسند.

سیگار کشیدن انفعالی(PASSIVE SMOKING):

افراد غیر سیگاری ای که در معرض دود سیگار افراد سیگاری قرار دارند، بیش از خود افراد سیگاری ممکن است آسیب ببینند. دود سیگاری که از سر سیگار به فضای اطراف پخش میشود، نسبت به دودی که از ته سیگار به درون ریه ها فرو برده میشود، حاوی غلظت بیشتری از مواد سمی و سرطانزا میباشد. مضرات قرار گرفتن در معرض دود سیگار:

1.احتمال ابتلا به عفونت گوش، آسم، حملات حساسیتی، التهاب لوزه ها وذات الریه در کودکانی که در معرض دود سیگاروالدین خود قرار دارند، بیشتر میباشد.

2. ابتلا به بیماریهای قلبی و ریوی و سرطان ریه.

3.افزایش بروز واکنش های حساسیتی چرا که دود سیگار یک ماده حساسیت زا است.

4.سر درد، حالت تهوع، خواب آلودگی، کاهش اکسیژن خون، افزایش فشار خون و ضربان قلب.

5.تشدید آسم، آلرژی و سایر بیماریها.

6.افزایش ریسک سقط جنین و نواقص مادرزادی.

7.میزان نیکوتینی که یک کودک دریافت میکند به این شرح است: چنانچه پدر وی سیگاری باشد مانند آنست که خود کودک سالانه 30 نخ سیگار میکشد، چنانچه مادر کودک سیگاری باشد این تعداد به 50 نخ در سال و چنانچه هر دو والدین کودک سیگاری باشند مانند آنست که خود کودک سالانه 80 نخ سیگار میکشد.

8.زنان غیر سیگاری ای که شوهرانشان سیگاری هستند 50 درصد بیشتر احتمال دارد به سرطان ریه مبتلا شوند.

          گردآورنده: دانشجوی رشته علوم اجتماعی(خدمات) - کتانباف